§6.2 Politieke partijen

Politieke instituties en politieke partijen

De rechtsstaat, de grondwet, het kiesstelsel en de onafhankelijke rechterlijke macht zijn politieke instituties die belangrijke pijlers vormen van het politieke systeem in Nederland. Een belangrijke en bekende politieke organisatie in veel staten is de ‘politieke partij’.

Functies van politieke partijen zijn:

• rekrutering en selectie (het rekruteren en voordragen van kandidaten voor politieke functies;
• articulatie (het op de politiek agenda plaatsen van maatschappelijke eisen en wensen);
• participatie (het interesseren van staatsburgers voor deelname aan politieke besluitvormingsprocessen);
• aggregatie (het tegen elkaar afwegen en bij elkaar brengen van wensen, eisen en belangen);
• communicatie (als intermediair tussen over overheid en burger; tussen kiezers en gekozenen).

Veranderingen van de functies in de loop van de tijd

De betekenis en de functies van de politieke partij als politieke organisatie zijn in Nederland aan een aantal veranderingen onderhevig:

• veel mensen wisselen bij verkiezingen tegenwoordig vaker van partij;
  er zijn meer ‘zwevende kiezers’;
• het aantal mensen dat lid is van een politieke partij neemt af, waardoor minder mensen de mogelijkheid hebben om de politieke meningsvorming en het beleid te beïnvloeden;
• bij sommige functies is er concurrentie van media en pressiegroepen, bijvoorbeeld bij de articulatie van politieke keuzes en problemen in het politieke debat.

terug naar hoofdstuk 6naar de kenmerken van een staat (§6.4)