§1.5 Extra informatie

Instituties zorgen ervoor dat gedrag makkelijker te voorspellen wordt. Het wordt namelijk gereguleerd.
In traditionele samenlevingen zijn normen en gedrag lastiger te voorspellen door een gebrek aan instituties. Je loopt daar een grotere kans dan in een moderne samenleving om ‘tegen een heilig huisje te schoppen’ . Deze uitdrukking betekent: “Iets dat als vaststaand wordt beschouwd ter discussie stellen”. Maar ook in de moderne samenlevingen van vandaag de dag zijn ‘heilige huisjes’ te vinden. Een paar voorbeelden daarvan bespreken we op deze pagina.

Zo is het in China beter om niet over de dood te praten of over het overlijden van iemand. Dat is een te serieus en onheilspellend onderwerp. Ook politiek gevoelige onderwerpen kun je beter niet aansnijden. Als er bijvoorbeeld een conflict is tussen China en een ander land over territorium of economie, praten ze daar liever niet over omdat dat ze in verlegenheid over hun land kan brengen.

In Nederland leven veel culturen en daarmee huidskleuren naast elkaar. Daarmee is tolerantie voor elkaar een belangrijk element geworden. Het is daarom ook niet netjes om iemand met een donkere huidskleur ‘zwarte’ te noemen. Dit kan beledigend zijn en dat willen we zoveel mogelijk vermijden. Iets wat enigszins discriminerend kan zijn is ‘not done’ en moet vermeden worden. In november 2019 was er veel ophef over racisme in het voetbal, waar supporters voetballers met een donkere huidskleur soms uitschelden. In een wedstrijd tussen twee clubs in de eerste divisie, het tweede hoogste niveau van Nederland, werd een van de spelers racistisch toegezongen. Als reactie werd in het profvoetbal een minuut van de volgende wedstrijd niet gevoetbald en het Nederlands elftal maakte ook een statement.

In de Verenigde Staten is het ‘not done’ om kritiek te hebben op het leger. Militairen verdienen respect, dat is de standaard. Ook zijn er veel Amerikanen die ooit in het leger hebben gezeten en dus weten wat het is om militair te zijn.


Terug naar hoofdstuk 1 Naar H1 Debatvaardigheden