Culturele toe-eigening

Je hebt het vast wel een keer voorbij zien komen; witte mensen met zwarte haarstijlen, zoals cornrows, bantu-knopen of dreadlocks. Of denk eens aan het dragen van henna door mensen buiten de Noord-Afrikaanse en Midden-Oosterse culturen. Op eerste oogopslag lijkt dit misschien onschuldig, maar toch kan dit veel mensen kwetsen. Hoe zit dat?

Witte mensen die zwarte haarstijlen dragen is een voorbeeld van culturele toe-eigening. Dat betekent dat elementen uit een cultuur worden overgenomen en gebruikt door mensen uit een andere cultuur. De reden dat dit tot spanningen leidt is, omdat er vaak sprake is van een machtsverhouding. Mensen uit een dominante cultuur nemen elementen over van de cultuur van een minderheidsgroep. Bij het overnemen van die elementen ontbreekt het vaak van begrip en respect voor de originele cultuur en voor de context van de cultuurelementen. 

Wanneer witte mensen zwarte haarstijlen dragen is dit meestal omdat ze het modieus vinden en zo zetten ze het kapsel dus neer als een modetrend. Echter werden zwarte vrouwen juist uitgesloten en gediscrimineerd vanwege diezelfde haarstijlen. 

Wat je hier ziet is dat iemand met een geprivilegieerde positie iets hip en leuks maakt van een cultuurelement uit een andere cultuur en hier bijvoorbeeld winst, bewondering en aanzien uit haalt. Dit terwijl de mensen uit de ondergeschikte cultuur hun erfgoed toegeëigend zien worden, zonder daar zelf iets van opbrengst uit te halen. 
Let dus goed op dat je bewust bent waar iets vandaan komt, want culturele toe-eigening kan stukjes nalatenschap van culturen veranderen of laten verdwijnen. Het overnemen van delen van andere culturen is sterk verbonden met machtsverhoudingen en heeft alles te maken met culturele geschiedenis. Gelukkig worden mensen zich steeds bewuster van de spanningen rondom culturele toe-eigening. 

terug naar Hoofdstuk 4