Goffman’s rollentheorie

Role theory, oftewel de rollentheorie, is een idee in de sociologie dat ons gedrag en onze interacties met anderen worden beïnvloed door de rollen die we spelen in het leven. Stel je voor dat het leven een toneelstuk is en wij zijn de acteurs. Elke persoon heeft verschillende rollen die ze spelen in verschillende situaties, zoals student, vriend, broer/zus of werknemer. 

Volgens Goffman heeft elke rol bepaalde verwachtingen en regels die eraan verbonden zijn. Bijvoorbeeld, als je een student bent, worden bepaalde dingen van je verwacht, zoals naar school gaan, huiswerk maken en goed presteren op school. Als je een vriend bent, worden andere dingen van je verwacht, zoals luisteren naar je vrienden, hen steunen en samen leuke dingen doen.

Soms kunnen de verwachtingen van verschillende rollen met elkaar in conflict komen. Bijvoorbeeld, als je een drukke baan hebt als werknemer en tegelijkertijd veel tijd aan je studie wilt besteden als student. Het kan dan moeilijk zijn om aan de verwachtingen van beide rollen te voldoen. 

Net als bij een toneelstuk, denken mensen in het echte leven ook na over hoe hun rollen overkomen op het publiek. Zo wil je als werknemer bijvoorbeeld aan je baas laten zien dat je betrouwbaar en hardwerkend bent. Dat je soms ook best chaotisch kan zijn, is iets wat je minder snel laat zien aan je werkgever. Het benadrukken en verhullen van bepaalde eigenschappen noemt Goffman ‘impression management’. 

De role theory helpt ons te begrijpen waarom mensen zich op verschillende manieren gedragen in verschillende situaties. Ook laat het zien hoe onze rollen met elkaar kunnen botsen en hoe we soms moeten jongleren om aan de verwachtingen van verschillende rollen te voldoen.

Kortom, de role theory is het idee dat we allemaal verschillende rollen spelen in ons leven en dat deze rollen onze gedragingen en interacties met anderen beïnvloeden. Het helpt ons om te begrijpen waarom mensen zich gedragen zoals ze doen en waarom we soms conflicten kunnen ervaren tussen onze verschillende rollen.

Wil je meer weten over de role theory van Erving Goffman? Bekijk dan de onderstaande video:

Goffman, E. (2002) The Presentation of the Self in Everyday Life. In: Craig Calhoun, Joseph Gerteis, James Moody, Stephen Pfaff en Indermohan Virk (red.), Contemporary Sociological Theory. Malden: Blackwell Publishers, pp. 51-66.

terug naar Hoofdstuk 4