Debatvaardigheden

In het opdrachtenboek werd de theorie van Daniel Kahneman over de twee systemen uitgelegd. In onderstaande les zal je gaan kijken op welke manier je die twee systemen bij jezelf kan herkennen.


Je leert in deze opdracht
– onderscheid maken tussen ‘systeem 1 en systeem 2 denken’ 

– Eigen oordelen en argumenten indelen in de twee systemen, en;

–  Op basis hiervan je argumenten afwegen

Bekijk bovenstaande foto. Wat valt je op? 

Daniel Kahneman beschrijft in zijn boek dat veel mensen hetzelfde antwoord geven op deze vraag. De vrouw kijkt boos, staat op het punt om iets onaardigs te zeggen of misschien zelfs wel te gaan schreeuwen.
Toen je de foto bekeek wat je niet van plan om haar stemming in te schatten, of een voorspelling te doen over wat er zou kunnen gebeuren. Je dacht hier waarschijnlijk niet bewust over na, maar wist na één blik op de foto. 

Stel nu dat we je zouden vragen een rekensom op te lossen, bijvoorbeeld:

37 x 26

Je ziet direct dat het hier om een vermenigvuldiging gaat. Maar zonder een aantal stappen te doorlopen en even goed over deze som na te denken, zul je niet met zekerheid kunnen zeggen wat de uitkomst is. Wat je nodig hebt om deze som op te lossen is ‘systeem 2 denken’ – denken in stappen. Het is, met andere woorden, een weloverwogen en geordend proces.

Daniel Kahneman beschrijft in zijn boek verschillende voorbeelden van systeem 1 en 2 denken. Hieronder staan er enkele. 

  1. Vul de rijtjes zelf aan met voorbeelden uit je eigen leven om te kijken of je de twee systemen begrijpt en van elkaar kan scheiden.

Systeem 1:

· 

·         Gezichtsuitdrukkingen aflezen 

·        

·         …………………………………………..

·         …………………………………………..

Systeem 2:

·         37×26=? 

·  

·         ……………………………………………………………………………………………. 

  1. In hoofdstuk 2 heb je de definitie van stereotypen en vooroordelen kunnen lezen. Leg deze begrippen in je eigen woorden uit
  2. Wat hebben stereotypen en vooroordelen te maken met systeem 1 en systeem 2? 
  3. Bekijk nu de TedTalk van Nissrine Aissati: https://www.youtube.com/watch?v=fYmBItS3pjw

In de TedTalk bespreekt zij de vraag wat er gedaan kan worden tegen vooroordelen die al op jonge leeftijd ontstaan. 

  1. Wat was jouw eerste reactie toen jij de TedTalk van Nissrine Aissati bekeek?
  2. Welke vooroordelen beschrijft Nissrine over zichzelf/haar afkomst?
  3. Wat kan Nissrine ons leren over hoe om te gaan met ons systeem 1?

Kahneman zou over de geschetste situatie kunnen zeggen dat mensen dus uit hun vooroordelen moeten stappen en ook hierin langzamer moeten leren denken. In het opdrachtenboek is de volgende stelling aangedragen:

‘Jongeren moeten verplicht een maand ruilen van woning en gezin met een leeftijdsgenoot van een andere culturele afkomst’

  1. Wat voor voordelen zou het verplicht ruilen van woning en gezin kunnen hebben voor de vooroordelen van jongeren? Betrek in je antwoord informatie uit de TedTalk van Nissrine
  2. Geef jouw oordeel over de stelling. Maak hierbij onderscheid tussen je snelle, gevoelige of intuïtieve reactie (systeem 1) en rationelere en tragere gedachten (systeem 2). Je mag natuurlijk informatie opzoeken.

Argumenten vanuit systeem 1:

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Argumenten vanuit systeem 2:

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Uiteindelijke oordeel over de stelling:

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 

  1. Bekijk je uiteindelijke oordeel: welke argumenten hebben de doorslag gegeven? (systeem 1 of systeem 2).  Heeft de kennis over de werking van systeem 1 en systeem 2 je geholpen anders te reageren op de stelling dan je gewoonlijk zou doen? 
Terug naar hoofdstuk 2 Naar hoofdstuk 3