§9.2 De strafbaarheid van vreemdgaan

Vreemdgaan is in iedere cultuur anders. Neem bijvoorbeeld onze Westerse cultuur. Vreemdgaan wordt gezien als moreel onjuist, maar tegelijkertijd vinden we de vrijheid om onze eigen keuzes te maken heel belangrijk. Om die reden worden we er niet (meer) voor bestraft. 

Misschien kun je je het niet voorstellen, maar in Nederland is de wet tegen overspel nog maar iets meer dan vijftig jaar afgeschaft. Deze wet was tussen 1886 en 1971 van kracht en vreemdgaan werd daarbij gezien als een soort contractbreuk.

In andere culturen wordt vreemdgaan gezien als een misdaad. Dat was bijvoorbeeld het geval in Taiwan. Wanneer je als Taiwanees niet trouw was aan je partner riskeerde je een gevangenisstraf van maximaal een jaar. In 2020 is daar verandering in gekomen: overspel is uit het strafrecht gehaald. In Zuid-Korea is het pas sinds 2015 wettelijk gezien mogelijk om vreemd te gaan en sinds 2018 is overspel ook in India niet meer strafbaar.

Ook wordt er per cultuur verschillend gedacht over vreemdgaan. De journalist Pamela Druckerman schreef een boek over dit onderwerp, genaamd ‘Lust in Translation’, dat gebaseerd is op interviews met mensen over de hele wereld. Zo schrijft ze in haar boek onder andere dat Fransen overspel eerder zien als een ongelukje en dat het minder vaak tot scheidingen leidt dan in Amerika. Uit een enquête blijkt dat Amerikanen vreemdgaan moreel verwerpelijker vinden dan het klonen van mensen. 

Wanneer we het hebben over vreemdgaan, is het belangrijk om te definiëren wat vreemdgaan eigenlijk inhoudt. Voor de een is dat misschien flirten, terwijl bij de ander vreemdgaan koppelt aan seksuele handelingen. De strafbaarheid van vreemdgaan is ook afhankelijk per cultuur. Kortom, vreemdgaan is cultureel bepaald: het is afhankelijk per tijd en plaats. 
Wil je weten waarom mensen eigenlijk vreemd gaan? Lees het in deze longread van NPO kennis.