§9.3 Gevolgen van detentie

Je kunt je vast voorstellen dat wanneer je een tijdlang in de gevangenis hebt gezeten, dat grote gevolgen heeft voor je verdere leven. Relaties kunnen zijn vervaagd, er kunnen psychische problemen zijn ontstaan en misschien hebben er zich ontwikkelingen voorgedaan op werkgebied of is het überhaupt niet makkelijk om aan een baan te komen.

Om inzicht te krijgen in de mogelijke gevolgen van detentie, heeft een groep wetenschappers van onder andere Universiteit Utrecht en Universiteit Leiden het Prison project opgericht. Daarbij onderzoeken ze onder andere de effecten van detentie op de sociaaleconomische situatie, relaties, gezondheid, sociale netwerken en het welzijn van partners en kinderen van gedetineerden.

Een voorbeeld is het onderzoek van Brons, Nieuwbeerta en Dirkzwager. Zij onderzochten in 2018 wat de gevolgen zijn van detentie op de partnerrelaties. Daaruit blijkt dat partnerrelaties die al moeizaam verliepen tijdens de detentieperiode vaak slecht worden of stuklopen, terwijl partnerrelaties die voor detentie van goede aard waren vaak hetzelfde blijven.

Een ander voorbeeld is het onderzoek van Nieuwbeerta, Dirkzwager en Koenraadt uit 2020. Zij onderzochten het hebben van schulden tijdens en na detentie en zien het hebben van schulden als een risicofactor voor criminaliteit. Wat uit het onderzoek naar voren komt, is onder andere dat meer dan de helft van de gedetineerden schulden heeft en lijken de schulden na detentie toe te nemen. Er lijkt dus een verband te bestaan tussen het hebben van schulden tijdens detentie en het ontwikkelen van schulden na detentie. 

Op de website van het Prison project kun je lezen hoe het onderzoek precies tot stand is gekomen, hoeveel gedetineerden er aan mee hebben gedaan en welke onderzoeksmethoden de onderzoekers hebben gebruikt. Onder het kopje publicaties kun je de artikelen vinden die in wetenschappelijke tijdschriften zijn gepubliceerd, mocht je meer willen lezen. 

Natuurlijk zijn de wetenschappers van het prison project niet de enige die onderzoek doen naar de effecten van detentie op de levens van ex-gedetineerden en hun omgeving. Ga bijvoorbeeld eens naar Google Scholar en zoek op ‘gevolgen van detentie’ of ‘effects of imprisonment’. Daar vind je nog meer wetenschappelijke artikelen over dit onderwerp. Veel van de onderzoeken zijn trouwens geschreven door criminologen. Op deze pagina kun je meer lezen over wat criminologie precies inhoudt.