§3.3 Veranderde samenlevingsvormen

Sociale instituties veranderen over tijd. De rol van religie is lange tijd groot geweest in Nederland. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) is het aantal Nederlanders dat zichzelf religieus noemt de laatste jaren sterk gedaald. In 2012 was dit nog 54% en in 2017 49%. Een van die religies die een kleinere rol krijgt in de Nederlandse samenleving, is het christendom. Tegenover die daling staat dat jonge christenen juist gemotiveerder zijn. Volgens het SCP typeren ze zichzelf vaker als uitgesproken gelovig. Ze geloven vol overgave in God, de Bijbel en een leven na de dood. Lees bijvoorbeeld eens dit artikel over ontkerkelijking.

Een sociale institutie in Nederland is het huwelijk. Eerder was de gezinssamenstelling vanzelfsprekend een vader, een moeder en een aantal kinderen. Maar dit is al een poos niet meer het enige soort gezin. Heel anders is dit in Rusland. Daar verbiedt president Poetin het uitdragen van ‘niet-traditionele seksuele relaties’. Ondanks de kritiek die hij hierop krijgt vanuit verschillende landen, houdt hij hieraan vast. De wet wordt ook wel de anti-homowet genoemd en sinds de invoering ervan in 2013 zijn er al regelmatig mensen aangeklaagd. In augustus 2018 werd voor het eerst een minderjarige Rus veroordeeld. Net als in Uganda. Daar is een anti-homowet in 2014 net niet aangenomen, maar worden homo’s hedendaags in praktijk wel vervolgd. 

Polygamie is volgens het Van Dale woordenboek een ‘huwelijk met meer dan één partner’, en monogamie een ‘huwelijk of vaste (seksuele) relatie met één persoon’. ‘Poly’ is het Griekse woord voor veel, ‘mono’ betekent één en ‘gamos’ betekent huwelijk. 

Veel relaties die je hier om je heen ziet zijn monogaam. In Europa heeft een man vaak één vrouw en andersom. Polygamie is in ons land verboden door Artikel 33 Burgerlijk Wetboek Boek 1 waar staat: ‘Een persoon kan tegelijkertijd slechts met één andere persoon door het huwelijk verbonden zijn’. In Marokko, Kameroen, Egypte en Pakistan is polygamie wel toegestaan. In deze culturen kun je heel andere samenlevingsvormen tegenkomen dan die we hier in Nederland gewend zijn.

Een ander land waar de overheid invloed uitoefent op de gezinssamenstellingen is China. In 1979 werd daar de eenkindpolitiek ingevoerd, wat betekende dat ouders maar één kind mochten krijgen. Dit deed de overheid toen omdat ze bang waren dat er anders veel te veel Chinezen zouden komen, meer dan het land aan zou kunnen. Het is officieel afgeschaft maar de effecten ervan zijn nu merkbaar.


Terug naar hoofdstuk 3 §3.3 Grote verhalen en narratieven