§3.4 Armoede op verschillende niveaus

Wanneer we onderzoek doen, kan dat op verschillende niveaus: micro, meso en macro. Door maatschappelijke verschijnselen op verschillende niveaus te onderzoeken, kunnen we ze met elkaar vergelijken. Het zou bijvoorbeeld vreemd zijn om de toename van welvaart in Europa te vergelijken met de toename van welvaart in een klein dorp in Noord-Holland. Dat is appels met peren vergelijken. 

We kijken dus naar verschillende niveaus, ook wanneer we het hebben over armoede. Dit doen we aan de hand van beschrijvende en verklarende vragen. Bij een beschrijvende vragen wil je meer weten over een maatschappelijk vraagstuk. In het geval van armoede bijvoorbeeld: op welke plekken in Nederland komt het meeste armoede voor? Of: Welk percentage Nederlanders leeft onder de armoedegrens? En: wat beschouwen we in Nederland als armoede? In dit geval is armoede in Nederland is een voorbeeld van een onderzoek op macro-niveau. 

Volgens het CBS is er sprake van armoede in Nederland wanneer een huishouden over onvoldoende middelen beschikt om een bepaald minimaal consumptieniveau te bereiken. De indicator die het CBS hiervoor gebruikt is de lage-inkomensgrens. In 2019 leefde 6,2% van de Nederlandse bevolking onder de armoede grens. 

Ook is het belangrijk om in een onderzoek naar armoede verklarende vragen te stellen. Met verklarende vragen wil je verbanden tussen variabelen verklaren. Bijvoorbeeld: Waardoor belanden mensen in armoede? Wanneer je zo’n vraag op macro-perspectief gaat beantwoorden zou je bijvoorbeeld kunnen onderzoeken wat de relatie is tussen beroepssector of persoonlijke factoren zoals ziekte, scheiding en faillissement. 

Op meso-niveau zou je dan weer naar hele andere variabelen kunnen kijken. Stel je voor dat je armoede in Groningen gaat onderzoeken. Misschien kun je dan wel een verband vinden tussen armoede en de lokale economie. Het is dus belangrijk om maatschappelijke verschijnselen in hun context te begrijpen. 

Armoede is bovendien afhankelijk van tijd en plaats. Wanneer iemand arm is, hangt af van wat in die specifieke samenleving als minimaal noodzakelijk wordt gezien. Armoede in Nederland kun je namelijk niet vergelijken met mensen die in hongersnood leven in andere delen van de wereld. Ook kunnen we armoede in deze tijd niet vergelijken met armoede tijdens de Tweede Wereldoorlog.

 Let op! Wanneer je onderzoek doet naar armoede, is het belangrijk om te letten op hoe armoede gedefinieerd wordt. Wil je meer weten over armoede in Nederland? Lees dan dit artikel over de relatie tussen armoede en Covid-19 in Amsterdam.


Terug naar hoofdstuk 3 §3.4 Machtsafstand