§6.3 Perverse effecten

Perverse effecten zijn de negatieve, onvoorziene effecten van beleid. Het beleid is dan goed bedoeld, maar heeft negatieve ‘bijwerkingen’. De samenleving is namelijk niet maakbaar. Bijvoorbeeld:

  • Wijken die gesloopt worden omdat ze oud zijn. De sloop is noodzakelijk, er wordt een nieuwe wijk gebouwd en het probleem lijkt opgelost. Maar de nieuwe wijken met nieuwe mensen brengen veel nieuwe problemen met zich mee;
  • Sociale uitkeringen lossen het probleem op van een grote kloof tussen arm en rijk. Maar het neveneffect is dat sommigen profiteren van de sociale vangnetten. Die ervaren de sociale uitkeringen als een comfortabele bedrust en worden niet gestimuleerd om te werken;
  • Hervormingen op universiteiten bracht een kwaliteitsvermindering in het onderwijs.

Er wordt dan snel gegrepen naar twee oplossingen. De eerste oplossing is zo snel mogelijk je handen ervan af houden. Het beleid moet vereenvoudigd worden, of het moet afgestoten worden. Een andere oplossing is om juist extra inspanning te leveren om het beleid koste wat het kost toch te laten werken. 

Volgens Engbersen en Van der Veen, hoogleraren aan de Universiteit van Leiden en de Universiteit van Utrecht zijn deze twee oplossingen niet de goede oplossingen: ‘’Je moet het beleid gaan fine-tunen. Je moet natuurlijk weten wat je wilt, je moet een goed inzicht in de samenleving hebben en verder moet je je bewust zijn dat er bijwerkingen kunnen optreden.’’
Naar: nrc.nl, goed bedoeld, slecht uitgepakt, 12-11-1992.