§12.2 Links en rechts achterhaald?
De begrippen ‘links’ en ‘rechts’ stammen uit de tijd van de Franse Revolutie. In het Franse Parlement zaten toen de politici die verandering wilden, links van de voorzitter en de partijen die dat niet wilden rechts. Het is niet duidelijk of dit bewust gebeurde om meer overzicht te krijgen, of dat het toevallig was. In de tweehonderd jaar die volgden hebben de begrippen links en rechts politieke betekenis gekregen.
Vandaag de dag zijn er critici die het gebruik van links en rechts achterhaald vinden, omdat standpunten van partijen zo zijn veranderd dat je niet meer kunt zeggen dat een partij ‘links’ of ‘rechts’ is. Zij wijzen dan op onderwerpen als Europeanisering, globalisering en identiteit en vinden dat verschillende opvattingen hierover niet passen bij links of rechts.
Een voorbeeld is het onderzoek van Maite Laméris van de Rijksuniversiteit Groningen. Zij onderzocht de bruikbaarheid van de termen links en rechts in de huidige politiek en concludeerde dat vier andere dimensies meer bruikbaar zijn: voorkeuren voor 1)economische gelijkheid; 2)markten en efficiëntie; 3)zelfbeschikking; en 4)nationalisme, protectionisme en populisme. Zoals je ziet zijn dit weer andere dimensies dan de vier die in het boek genoemd worden.
Er zijn dus regelmatig geluiden in de media of uit de wetenschap die wijzen naar een andere indeling van politieke partijen dan de traditionele links rechts verdeling. Het is de vraag of de begrippen echt achterhaald zijn, maar 100% bruikbaar zullen ze niet zijn. Welke indeling vind jij het meest geschikt?