§4.3 Ideaaltypen

Een ideaaltype is een theoretische categorie met een omschrijving die je niet meteen in de werkelijkheid tegen zult komen. Het doel is om de werkelijkheid beter te begrijpen door een model er van te maken. Het is net als een atlas waarop landen staan getekend en ingekleurd. Deze kleuren bestaan niet in werkelijkheid maar het geeft goed weer hoe je de werkelijkheid kunt ‘vangen’ in een model.

Zo kun je bijvoorbeeld zeggen dat er drie ideaaltypen leiders bestaan:

  1. leiders waarbij hun gezag is gebaseerd op traditie (zoals een vroegere koning);
  2. leiders waarbij hun gezag is gebaseerd op charisma (een bijzondere eigenschap die mensen waarderen);
  3. leiders waarbij hun gezag is gebaseerd op een wet of regel (rationeel-legaal). Iemand is de leider omdat deze bijvoorbeeld als functie de teamleider is, of een agent heeft gezag op basis van de wet.

In de praktijk is het vaak een mengvorm. Iemand kan als leider worden gezien op basis van functie EN charisma. Maar de ideaaltypen helpen een wetenschappelijke analyse. Meer weten?


Terug naar hoofdstuk 4 Naar §4.3 Opdracht 14