§3.5 Antropologie

Waarom zijn in Rusland de jeugdbewegingen zo populair? Welke rol speelt plastische chirurgie bij in het zelfbeeld van inwoners van Rio de Janeiro? Wat betekent drill rap voor jongeren in bepaalde wijken in Amsterdam en Rotterdam? Het zijn allemaal vragen die je als antropoloog kunt onderzoeken. 

Antropologie komt van het Griekse woord ‘anthropos’ wat ‘man’ of ‘mens’ betekent. Antropologie betekent dus eigenlijk mensenleer. Dat houdt in dat antropologen naar de wereld kijken vanuit het perspectief van de mens. Antropologen proberen constant te begrijpen waarom mensen doen wat ze doen binnen specifieke culturen. En daarbij kijken ze vooral naar dingen die sociaal en cultureel aangeleerd zijn. 

Antropologen doen onderzoek aan de hand van veldwerk en participerende observatie. Dat betekent dat je een cultuur van binnenuit probeert te begrijpen, door er zelf aan deel te nemen. Antropologen doen voornamelijk kwalitatief onderzoek: door middel van  observaties, diepte-interviews en focusgroepen proberen ze kennis te vergaren. 

Antropologen bestuderen de wereld om hen heen en kijken daarbij naar grote thema’s zoals migratie, gender, identiteit, religie, nationalisme en macht binnen een specifieke cultuur. Dat kan ver weg zijn, zoals bij een inheemse stam in Zuid-Amerika, maar dat kan ook dichtbij, bijvoorbeeld op school of zelfs in de klas. Want culturen zijn nou eenmaal overal. 

Ook kijken antropologen vaak naar rituelen en wat dat zegt over de samenleving. Een bekende antropoloog is Clifford Geertz. Hij onderzocht in 1958 de ‘Balinese cockfight’. Dat is een bekend ritueel, waarbij er sprake is van hanengevechten tussen verschillende . Volgens Geertz was het ritueel een symbool voor de sociale statussen binnen de Balinese samenleving en de manier waarop de bewoners van Bali met elkaar omgaan. 

Balinese cockflight in 1958

Bekende Nederlandse antropologen zijn bijvoorbeeld Joris Luyendijk, Rosanne van Voorst en Amade M’charek. Joris Luyendijk is voornamelijk bekend naar zijn onderzoek naar de cultuur van de financiële wereld in Londen. Rosanne van Voorst onderzoekt voornamelijk de antropologie van de toekomst. In haar columns in het NRC schrijft ze over de liefde van de toekomst. Amade M’Charek onderzoekt de wetenschap en focust zich daarbij specifiek op het forensische genetica. Benieuwd naar haar werk? Bekijk hier een minicollege: Zegt DNA iets over je ras?


Terug naar hoofdstuk 3 §3.5 The American dream